Verslag van de Avond van de Vriendschap in Zwolle door initiator-presentator Simon Vuyk.

Het is dinsdagavond 26 maart 2019. De Bij Bosshardt-huiskamer in de Geert Grootestraat in Zwolle heeft een metamorfose ondergaan. Mijn patner Mirjam Vuyk heeft de ruimte veranderd in een gezellig, intiem theatertje. Inclusief sfeervol licht en perfect geluid. Professioneel. Als in een échte schouwburg.

Vanaf zeven uur stroomt het publiek nieuwsgierig binnen en om stipt half acht open ik  de vierde Avond van de Vriendschap in de tour die Podium Harlingen dit voorjaar in opdracht van het Leger des Heils in acht verschillende steden organiseert.

Er staan vanavond vier performances van mij op het programma. Over de persoonlijke en maatschappelijke (!) waarde van vriendschap. Maar ik presenteer ook de dialoog tussen rechter Frank Wieland en Willem Holleeder over de wolf en het lam in de mens op een van de laatste zittingsdagen tijdens het proces tegen de topcrimineel, de personificatie van het kwaad, en vraag me hardop af: “Werd hij een wolf omdat nooit iemand het lam in hem heeft gezien?” En ik breng een ode aan mijn vader. Mijn beste vriend.

Maar een aantal bijzondere verhalenvertellers steelt pas écht de show op het podium.

“Om van andere mensen te kunnen houden moet je eerst van jezelf leren houden.” Daar weet Herold Brinkman (51) alles van. Hij groeide op in het Twentse Aadorp. Herold stotterde en had het gevoel dat hij door niemand werd ‘gezien’. Hij vluchtte in drank en drugs en leidde als volwassene een schrijnend dubbelleven: enerzijds een geslaagd zakenman met een grote auto, mooi huis en een voorbeeldig gezin, anderzijds een ordinaire junkie. In 2009 schopte zijn echtgenote hem de straat op en werd hij veroordeeld tot een leven als dakloze zwerver. Na jaren van therapie en afkickpogingen klom hij uit het dal dankzij een bijzondere vriendschap. Met zichzelf. Nu is hij onder meer loopcoach in het project “Hartlopers”, waarbij mensen met een beperking samen met een maatje voor hardloopwedstrijden trainen. En ze volbrengen. 

“Vriendschap maakt het onmogelijke mogelijk.” Miranda (22) werd te vroeg geboren en lijdt aan een zeldzaam syndroom. In de hele wereld zijn er maar vier mensen die het ook hebben. De ziekte gaat onder meer gepaard met leer- en gedragsproblemen en een groeistoornis: Miranda is slechts 1.38 meter lang. Vijf jaar geleden deed ze met medeleerlingen uit het speciaal onderwijs mee aan een officiële hardloopwedstrijd: de vier Engelse mijl tijdens de jaarlijkse ‘Halve Marathon van Zwolle’. Ondanks haar onzekerheden en angsten. Honderd meter voor de finish werd ze hardhandig door een politieman van het parcours gesleurd. Vanwege overschrijding van de tijdslimiet en de naderende wedstrijdlopers. Een trauma. Vorig jaar waagde ze een nieuwe poging. De stichting Hart voor Zwolle, waar het Hartlopersproject van Herold Brinkman uit voort is gekomen, koppelde haar aan een maatje: Tineke Kleinhuis, coördinatrice van Bij Bosshardt Zwolle. Samen trainden ze drie maanden lang en liepen ze uiteindelijk zij aan zij en soms hand in hand de wedstrijd. Op de plek waar ze de vorige keer uit de wedstrijd werd gehaald kwam het trauma keihard boven. Emoties grepen haar bij de keel, maar Tineke hielp haar zichzelf te herpakken. En Miranda haalde de finish. Keurig binnen de tijd. Huilend van geluk. 

Ik interview haar in the spotlights, op het podium. Ze zag er enorm tegen op, maar overtreft zichzelf. Ze vertelt haar aangrijpende verhaal vol overtuiging. Halverwege het gesprek komt Tineke er ook bij. 

In 2019 gaan ze er samen weer voor. De training is op 25 maart begonnen. De wedstrijd is op 15 juni. Wat een feest! Leve de vriendschap.

Ik roep Herold terug op het podium. Hij is de loopcoach van het tweetal. De initiatiefnemer van de “Hartlopers”.

Ik vraag hem of hij nog iemand zoekt voor andere kwetsbare personen, zoals Miranda. En dat is zo. Een 26-jarige, verstandelijk beperkte vrouw uit Zwolle heeft een enorme behoefte aan een loopmaatje. Ik ben zo enthousiast over het project dat we terplekke afspreken dat ik op zoek zal gaan naar een loopmaatje en sowieso zelf mee zal lopen op 15 juni. Voor haar. En nauurlijk ook voor de Miranda. De kleine superheld van vanavond.

“Vriendschap maakt mensen gelukkiger en de samenleving beter en veiliger.” De derde verhalenverteller is Jeroen Mouthaan (43). Hij woonde in zijn jeugd jarenlang in Utrecht, o.a. in de volkswijk waar Gökman T. de afgelopen week dood en verderf zaaide: Kanaleneiland. 

Jeroen raakte, net als Herold, en net als Gökman T., zwaar verslaafd. En crimineel. Ook Jeroen had weinig vrienden. Helemaal de weg kwijt. Tot hij in afkickprogramma Steven ontmoette, een Fries met wie hij een diepe vriendschap sloot. Samen werden ze clean – en bleven het. Nog altijd zijn ze beste vrienden. 

Tussen de vrhalen en mijn performances door wordt de muzikale bijdrage vanavond verzorgd door Louis, Tom en Sara, het Molukse vocalistentrio dat ook tijdens de derde Avond van de Vriendschap in Beijum al op het podium schitterde. Ze zingen drie vriendschapsklassiekers: Storybook Children van Sandra en Andres, Let it be me (na het verhaal van Herold) en You’ve got a friend, in de uitvoering van James Taylor.

Om klokslag half tien sluit ik de Avond van de Vriendschap af met het gedicht “Meer meer meer”. Een eerbetoon aan sociaal-maatschappelijke vriendschap. Ik eindig als volgt: Zaai geen vijandschap / geen haat / zaai vriendschap / echte vriendschap / meer, meer, meer / anders is het binnenkort te laat.

Vrijdag 29 maart is de vijfde Avond van de Vriendschap. In de Utrechte wijk Zuilen. Het zal weer heel erg mooi en intens worden. Net als in Zwolle. Een avond met een gouden randje.