3 april 2019: Avond van de Vriendschap in Rotterdam. 

Door Simon Vuyk (initiator-presentator).

Je hebt Places to see before you die en Verborgen pareltjes en tot die tweede categorie behoort het buurtsteunpunt Delfshaven in de Spanjaardstraat in Rotterdam. Wow! Wat een gastvrijheid, wat een hulpvaardigheid, wat een saamhorigheid. Wat een vriendschap. Dat voel je al op het moment dat je er de drempel overstapt. Kortom, de ideale locatie voor een Avond van de Vriendschap. De zesde tijdens deze eerste voorjaarstour. Georganiseerd door Podium Harlingen. In opdracht van het Leger des Heils. Hierna volgen er nog Twee: Almelo (10 april) en Amsterdam (25 april). 

En het werd – wéér – een prachtige avond.

Met twee bijzondere verhalenvertellers uit de buurt, beiden in de zestig, beiden als herboren na een extreem diep dal. Dankzij vriendschap. Dankzij elkaar.

Herbert was op zijn 49ste ‘binnen’. Samen met zijn vrouw, zijn soulmate. Ze verkochten hun modeketen en zouden de rest van hun leven gaan genieten. Maar een jaar later overleed zij aan leukemie en stortte Herberts wereld in. Het geld werd een speeltje. Ondanks de financiële crisis ging hij met ‘vrienden’ investeren en op zijn 54ste was hij alles kwijt. Hij ging op bed liggen en deed niks meer. Vol schaamte. Vol verdriet. Somber. Zijn kinderen zaten in het buitenland en wisten van niets. Vrienden kwamen niet meer en het enige stel dat wél kwam liet hij voor de deur staan. 

Het Zwaard van Damocles viel na een jaar onbetaalde rekeningen. Hij werd zijn huis uitgezet, had niets meer en sliep nachtenlang op Rotterdam cs op een bankje. Daar werd hij weggeplukt door een empathische politieman die hem naar de nachtopvang van het Leger des Heils bracht. Daar ontwaakte hij, letterlijk en figuurlijk. En begon Herbert een tweede leven. Met €50 per week door de schuldsanering. Met nieuwe vrienden en vriendinnen. “Gelukkiger dan ooit.” Aan de onderkant van de samenleving. Die elkaar begrijpen en helpen. Die hem begrijpen. Die hij nu helpt. Als vrijwilliger in het buurtsteunpunt Delfshaven.

Martha had haar hele leven al een drankprobleem. Het kostte haar haar huwelijk, waarna het snel verder bergafwaarts ging. Ze bleef twee dagen per week werken en hield haar eigen woning maar verder was Koning Alcohol de baas.Tot ze op een personeelsfeestje door de mand viel. Stomdronken. In de afkickkliniek kwam ze in een groep met louter eenzame, door de samenleving “uitgekotste” mensen terecht en besloot ze ter plekke dat ze – als het haar zou lukken om clean te worden – de rest van haar leven de “uitgekotste” medemens te gaan helpen. En zo geschiedde. Martha is nu bijna vijf jaar van de drank af en werkt als vrijwilliger in het buurtsteunpunt Delfshaven.

Herbert en Martha zijn dus collega-vrijwilligers. En inmiddels hele goeie vrienden. Met een gezamenlijke passie, buiten het buurthuis: het theater. Herbert heeft er alleen geen geld meer voor. Maar geen nood. Martha is uiterst handig in het online-regelen van hele goedkope kaartjes, soms zelfs gratis. Je hoeft niet rijk te zijn om samen gelukkig te zijn.

Beiden deelden op het podium van ‘hun’ buurtsteunpunt, eenmalig omgetoverd tot een pop up-‘theatertje’, hun verhalen met het publiek tijdens de Avond van de Vriendschap.

De livemuziek kwam ook uit de buurt. En hoe! Drie vrienden en een vriendin begonnen vier jaar geleden de band #muziek_en_lol met accordeon, cajon, gitaar en zang. Vrolijke en melancholieke liedjes in alle mogelijke talen, maar een vaste basis: huh onderlinge vriendschapsband die ook daadwerkelijk tijdens iedere song van het  toneel afspatte. Hun vier optredens, twee keer voor de pauze en twee keer erna, vormden het cement tussen de verhalen.

Er waren ook twee gasten van buiten af.

Yolande Kleiss, de moeder van Nienke uit de Schiedammer Parkmoord, las haar verhaal uit het boek Echte Vriendschap (https://podiumharlingen.nl/product-categorie/boeken/echte-vriendschap/) voor. Daarin beschrijft ze hoe hun buren hun beste vrienden bleken te zijn na het weerzinwekkende misdrijf dat op 22 juni 2000 hun levens verwoestte. Aangrijpend. Maar ook bemoedigend. Yolande, haar man René en hun drie zonen hebben hun levens weer goed op de rit gekregen. Mede dankzij de buren…

Marc Schuilenburg is rechtsfilosoof, jurist en het boegbeeld van de Positieve Criminologie, de wetenschappelijke stroming die ik ook volledig omarm: Echte veiligheid bereik je niet alleen door het kwaad te elimineren maar vooral door het goede in de mens te stimuleren. Marc doceert op de Vrije Universiteit in Amsterdam maar is een rasechte Rotterdammer. Geen woorden maar daden. Een veiliger samenleving begint thuis, met de buren, in de straat, in de buurt, in de buurthuizen! Hij gaf een bevlogen en begrijpelijk ‘college’ van een kwartier waarmee hij de avond – en het buurtsteunpunt Delfshaven – in een groter en breder perspectief plaatste. Samen op weg naar een betere, zelfs veiliger samenleving. Dankzij vriendschap. Marc en ik zijn soulmates. 

Buurtsteunpunt-coördinator Marian van Veen bedankte iedereen op buitengewoon hartelijke wijze en verraste ieder met grote repen chocola en bloemen. 

Het was – wéér – een prachtige Avond van de Vriendschap geweest.